Η γυναικομαστία είναι η υπέρμετρη ανάπτυξη του μαζικού αδένα στον άνδρα. Δεν είναι καθόλου σπάνια αφού παρατηρείται στο 65% των νέων και στο 40% των ενηλίκων. Φυσιολογικά ο μαζικός αδένας στον άνδρα είναι υποπλαστικός, ενώ στη γυναικομαστία παρατηρείται ανάπτυξη των πόρων και των κυψελίδων, με ανάπτυξη του συνδετικού ιστού του κολλαγόνου και του λιπώδους ιστού.
Παρατηρείται σε πολλές καταστάσεις, η συχνότερη εκ των οποίων είναι η γυναικομαστία των εφήβων. Πρόκειται για μια παροδική- φυσιολογική κατάσταση που εμφανίζεται σε ένα μεγάλο ποσοστό σε αγόρια ηλικίας 12 έως 15 ετών και επισυμβαίνει περίπου ένα χρόνο μετά την αύξηση του μεγέθους των όρχεων.Συνήθως είναι αμφοτερόπλευρη, πιο σπάνια ετερόπλευρη, διαρκεί 12 έως 24 μήνες και στη συνέχεια εξαφανίζεται αυτόματα χωρίς να χρειάζεται θεραπευτική αντιμετώπιση. Σε μερικά παιδιά η διόγκωση των μαστών παραμένει και μετά την εφηβεία.Είναι μια κατάσταση που οφείλεται στην αυξημένη παρουσία οιστρογόνων σε σχέση με τα υπάρχοντα ανδρογόνα στο πλάσμα του αίματος των εφήβων, πριν την οριστική αύξηση της έκκρισης ανδρογόνων από τους όρχεις.
Σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να είναι ιδιοπαθής, δηλαδή αγνώστου αιτιολογίας, και να εμφανίζεται σε οποιαδήποτε ηλικία του άνδρα μετά την εφηβεία. Συνήθως συνοδεύεται από τοπική εναπόθεση λίπους και καλείται ψευδογυναικομαστία.
Οι ασθενείς που εμφανίζουν γυναικομαστία σε ώριμη ηλικία θα πρέπει να υποβάλλονται σε έναν κύκλο εξετάσεων για να αποκλειστεί τυχόν συνυπάρχουσα νεοπλασματική νόσος.
Η γυναικομαστία μπορεί επίσης να είναι ιατρογενής ή φαρμακευτική π.χ από λήψη οιστρογόνων για θεραπευτική αντιμετώπιση καρκίνου του προστάτη, χορήγηση φαινοθειαζίνης, δακτυλίτιδας, ρεζερπίνης, ουσιών με αντιανδρογονική δράση όπως σπιρονολακτόνη ή σιμετιδίνη, ψυχοφαρμάκων που διεγείρουν την έκκριση της προλακτίνης.
Έχει βρεθεί επίσης ότι η μαριχουάνα διεγείρει το μαζικό αδένα.
Τέλος, η γυναικομαστία μπορεί να δημιουργηθεί στις ακόλουθες ειδικές καταστάσεις :
Η αντιμετώπιση της γυναικομαστίας όταν είναι γνωστής αιτιολογίας συνίσταται στη θεραπεία ή την απομάκρυνση του αιτίου που την προκαλεί, ενώ στις περιπτώσεις αγνώστου αιτιολογίας, και αν ο ασθενής το επιθυμεί, γίνεται χειρουργική επέμβαση, η μέθοδος της οποίας εξαρτάται από το αν υπάρχει μόνο διόγκωση του μαστού χωρίς χαλάρωση του δέρματος, ή συνύπαρξη τους σε μικρό ή μεγαλύτερο βαθμό.
Αρχικά χορηγείται η αναισθησία, η οποία είναι είτε ολική είτε τοπική με
ενδοφλέβια νάρκωση. Στην συνέχεια ο χειρουργός πραγματοποιεί
μία ελλειπτική, ημισεληνοειδή τομή στο σύνορο μεταξύ θηλής (άλως) και
του κανονικού δέρματος. Από το σημείο αυτό ο χειρουργός
απομακρύνει την περίσσεια του παρεγχύματος, δηλαδή την περίσσεια του
ιστού και του λίπους και στην συνέχεια πραγματοποιεί τα ράμματα. Κατά
την διαδικασία μπορεί να τοποθετηθεί ένας μικρός σωλήνας παροχετεύσεων
για να αποστραγγίζει το πλεονάζον αίμα και τα υγρά. Η επέμβαση έχει
διάρκεια από 1-2 ώρες και εξαρτάται από τον αριθμό των τομών και την
ποσότητα του ιστού ή δέρματος αν απαιτείται, που χρειάζεται να
αφαιρεθεί. Τέλος, το στήθος καλύπτεται με
ειδικό επίδεσμο.
Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί μια σχετικά σπάνια ασθένεια στους άνδρες.
Το 1% του συνόλου των κρουσμάτων καρκίνου του μαστού αφορά άνδρες, ενώ
στον ανδρικό πληθυσμό το 0,4%-0,7% των καρκίνων αφορούν τον μαστό. Ως
εδώ τα νέα είναι καλά. Τα κακά νέα είναι ότι ακριβώς επειδή η ασθένεια
δεν είναι από τις πιο διαδεδομένες στον ανδρικό πληθυσμό δεν γίνεται
εύκολα έγκαιρη διάγνωσή της με αποτέλεσμα οι περισσότεροι ασθενείς να
φθάνουν στον ειδικό με καρκίνο του μαστού σε πολύ προχωρημένο στάδιο
Όπως ακριβώς συμβαίνει με τις γυναίκες, και ο άνδρας ασθενής
υποβάλλεται σε μαστογραφία - πέρα από την κλινική εξέταση και τα σημάδια
που αυτή δίνει στον γιατρό.
Σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση, στον άνδρα δεν μπορεί να γίνει
ογκεκτομή, η οποία αποτελεί λύση για ορισμένες γυναίκες ασθενείς, αλλά
γίνεται μαστεκτομή λόγω του μικρού μεγέθους του μαστού και σε αφαίρεση των μασχαλιαίων λεμφαδένων προκειμένου
να φανεί αν και κατά πόσον προχωρημένος είναι ο καρκίνος. H θεραπεία
αφορά ακτινοθεραπεία και ορμονοθεραπεία. Σε προχωρημένη νόσο με
μεταστάσεις ακολουθείται και χημειοθεραπεία. Ως είναι επόμενο, η
πρόγνωση εξαρτάται από το στάδιο στο οποίο εντοπίζεται η νόσος.
Όσοι έχουν οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού - γυναίκες ή άλλους άνδρες που εμφάνισαν τη νόσο στην οικογένειά τους - θα ήταν καλό να εξετάζονται από το 50ό έτος της ηλικίας τους.
Το σημαντικότερο είναι ο άνδρας να έρχεται αμέσως σε επαφή με τον ειδικό σε περίπτωση κατά την οποία αντιληφθεί κάποιο οζίδιο στον μαστό του, πόνο στο στήθος, πληγή ή ανωμαλία στη θηλή του, εκκρίσεις ή αιμορραγία από τη θηλή.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΒΑΜΒΑΚΑΣ MD PhD 
Δεν
είναι όλες οι αλλοιώσεις, διογκώσεις ή σκληρύνσεις καρκινικές και
κακοήθεις, μολονότι όλες θα πρέπει να εξετάζονται άμεσα μετά τον
εντοπισμό τους. Υπολογίζεται πως το 90% των μαστικών όγκων σε γυναίκες
ηλικίας 20 – 50 ετών προκαλούνται από κάποια πάθηση καλοήθους φύσης.
Η αντιμετώπιση των παθήσεων του παραθυρεοειδούς συνίσταται
στην χειρουργική αφαίρεσή (παραθυρεοειδεκτομή). Παλαιότερα γινόταν
‘ερευνητική επέμβαση στον τραχήλο’ κατά την οποία
αναγνωρίζονται....
